Εσπεριδοειδή και σίδηρος

Χλώρωση στα νεαρά φύλλα των εσπεριδοειδών: κύρια αιτία η τροφοπενία σιδήρου

Σε πολλές περιοχές καλλιέργειας εσπεριδοειδών, παρατηρείται κατά διαστήματα έντονο κιτρίνισμα στα νεαρά φύλλα, με χαρακτηριστική διατήρηση του πράσινου χρώματος κατά μήκος των νευρώσεων. Η εικόνα αυτή, γνωστή ως μεσονεύρια χλώρωση, αποτελεί ενδεικτικό σύμπτωμα τροφοπενίας σιδήρου (Fe), η οποία πλήττει κυρίως τη νέα βλάστηση λόγω της περιορισμένης κινητικότητας του στοιχείου στο φυτό.

Ο σίδηρος είναι απαραίτητος για τη σύνθεση της χλωροφύλλης και την εύρυθμη λειτουργία της φωτοσύνθεσης. Η έλλειψή του επηρεάζει άμεσα τη μεταβολική δραστηριότητα και την ανάπτυξη του φυτού.

Έδαφος και pH: οι καθοριστικοί παράγοντες απορρόφησης

Η τροφοπενία σιδήρου στα εσπεριδοειδή αποδίδεται συχνότερα σε αδυναμία απορρόφησης παρά σε πραγματική έλλειψη στο έδαφος. Εδάφη με υψηλό pH (αλκαλικά ή ασβεστούχα) περιορίζουν τη διαθεσιμότητα του σιδήρου, ακόμη κι όταν το στοιχείο βρίσκεται σε επαρκείς ποσότητες. Το φαινόμενο αυτό χαρακτηρίζεται ως «ανενεργός σίδηρος».

Επιβαρυντικοί παράγοντες είναι επίσης η υπερβολική παρουσία ανταγωνιστικών στοιχείων, όπως φώσφορος, χαλκός ή μαγγάνιο, καθώς και οι συνθήκες περιορισμένου αερισμού του ριζοστρώματος λόγω υπερβολικής άρδευσης ή κακής αποστράγγισης.

Επίδραση στην παραγωγή 

Η τροφοπενία σιδήρου δεν είναι απλώς ένα οπτικό φαινόμενο. Επηρεάζει αρνητικά τη βλαστική ανάπτυξη, την ανθοφορία και την καρπόδεση. Τα προσβεβλημένα δέντρα εμφανίζουν μειωμένη φυλλική επιφάνεια, αυξημένη φυλλόπτωση και τελικά υποβαθμισμένη παραγωγή: λιγότεροι καρποί, μικρότερο μέγεθος, περιορισμένα σάκχαρα και φτωχότερη γευστική ποιότητα.

Διαχείριση της τροφοπενίας

Η αποτελεσματικότερη παρέμβαση είναι η εφαρμογή σιδήρου σε σταθερή χηλική μορφή, π.χ. Fe-EDDHA, μέσω του ριζικού συστήματος. Οι χηλικές μορφές παραμένουν ενεργές και απορροφήσιμες ακόμη και σε εδάφη με υψηλό pH, σε αντίθεση με τις απλές μορφές (θειικός ή φερικός σίδηρος), που δεσμεύονται γρήγορα.

Η διαφυλλική εφαρμογή σιδήρου μπορεί να βελτιώσει προσωρινά τη φυλλική εικόνα, αλλά δεν προσφέρει διαρκή αποκατάσταση και απαιτεί συχνές επαναλήψεις. Επιπλέον, πρέπει να αποφεύγεται σε περιόδους έντονης ηλιοφάνειας για αποτροπή φυλλικών εγκαυμάτων.

Ανάλυση εδάφους και φυλλοδιαγνωστική

Η ορθολογική διαχείριση ξεκινά με σωστή διάγνωση. Η εδαφική ανάλυση προσδιορίζει τη διαθεσιμότητα του σιδήρου και τις γενικότερες φυσικοχημικές του ιδιότητες (π.χ. pH), ενώ η φυλλοδιαγνωστική επιβεβαιώνει την πραγματική θρεπτική κατάσταση του φυτού.

Η στόχευση μετρήσεων περιορίζει τις άσκοπες εφαρμογές, μειώνει το κόστος και ενισχύει την αποτελεσματικότητα της παρέμβασης.

Συμβουλές

-Προτιμήστε χηλικές μορφές σιδήρου (Fe-EDDHA) για εδάφη με υψηλό pH.

-Περιορίστε τη χρήση φωσφόρου και μαγγανίου σε επίπεδα ισορροπίας.

-Βελτιώστε τη στράγγιση και τον αερισμό της ριζόσφαιρας.

-Εφαρμόστε σίδηρο προληπτικά σε ευαίσθητες ποικιλίες και εδάφη με ιστορικό χλωρώσεων.

Συμπέρασμα

Τα εσπεριδοειδή είναι ιδιαίτερα ευαίσθητα στην τροφοπενία σιδήρου, ειδικά όταν καλλιεργούνται σε ασβεστούχα περιβάλλοντα. Η συνδυασμένη αξιοποίηση χηλικών σκευασμάτων υψηλής ποιότητας, τακτικής παρακολούθησης και καλλιεργητικής πρόληψης εξασφαλίζει υγιή φυτά, σταθερή παραγωγή και βελτιωμένη ποιότητα καρπών.

Δείτε όλα τα διαθέσιμα σκευάσματα με ιχνοστοιχεία για εσπεριδοειδή και μάθετε περισσότερα στην σελίδα με τα ιχνοστοιχεία της ΖΙΚΟ.